تپش پرس_علی دارابی: بیش از پنجاه سال از برگزاری نخستین همایش معماری خشتی (سال ۱۳۵۱ ه.ش) که با عنوان «مجمع جهانی حفاظت از آثار یادمانی خشت خام» برگزار شد می گذرد. اگرچه در سال ۱۳۵۴ دومین کنفرانس با عنوان «خشت خام» در یزد و در سال ۱۳۸۲ (۲۰۰۹ م) نهمین گرهمایی هم برگزار شد و در سال ۱۴۰۱ هم به مناسبت پنجاهمین سال برگزاری همایش، مراسمی در مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران برگزار شد. اما با حمایت ویژه معاونت میراث فرهنگی، نخستین همایش معماری و شهرسازی خاکی و نقش آن در توسعه پایدار معماری معاصر ایران در ۲۴ و ۲۵ مهر ۱۴۰۳ در موزه ملی ایران برگزار شد.
در آئین پایانی همایش سخنرانی داشتم و یادآور شدم:
◀️ ساحت کاربردی مفهوم «خاک» دو حیطه گسترده «سرزمین» و «عنصر و مواد طبیعی تشکیل دهنده بستر زمین» را در بر می گیرد که هر دو مفهوم می تواند پیوندی مؤثر در ارتباط با «معماری و شهرسازی» را شامل شود.
◀️ از دیدگاه قرآن کریم خاک صفت الهی و مطهر دارد. آیه ۴۳ سوره نساء و آیه ۶ سوره مائده اشاره به پاکی و طیب بودن خاک دارد. .
خاک منبع طبیعی، سرمایه ملی، بستر حیات است و نقش اساسی در استقرار و رشد جوامع بشری و سایر مخلوقات دارد و در واقع بخشی از زنجیره غذایی انسان و سایر حیوانات از خاک تأمین می شود. خاک هر کشور به مثابه ثروت آن کشور است. اگر بدانیم برای تشکیل ۲.۵ سانتی متر خاک بیش از ۵۰۰ سال زمان نیاز دارد.
◀️ ویژگی بارز معماری ایرانی بر پایه «خاک» است. بخش عمده ای از آثار ثبت ملی و جهانی از جمله منظر فرهنگی بم و یزد دو نگین معماری ایرانی در فهرست جهانی یونسکو می درخشند.
◀️ معاونت میراث فرهنگی آمادگی دارد از تشکیل دبیرخانه دائمی این همایش حمایت کند و از برگزاری سالانه آن و انجام کارهای پژوهشی، تحقیقاتی و کاربردی حمایت می کند.