به گزارش خبرنگار ایرنا، در کنار جاذبههای پرشمار فارس همچون گردشگری ادبی، تاریخی، فرهنگی و سلامت، میزبانی از بارگاه مقدس شاهچراغ (ع)، به شیراز لقب سومین حرم اهل بیت (ع) داده و همراه با بقاع و اماکن مذهبی بلندآوازه دیگر، این شهر را واجد رونق گردشگری مذهبی کرده است.
یکی از این ظرفیتهای شایسته توجه، مسجد تاریخی مشیر است؛ این بنای قاجاری که از جاذبههای هنری و معماری کم نظیری بویژه در کاشی کاری برخوردار است، به سفارش ابوالحسن خان مشیرالملک در سال ۱۲۳۶ شمسی ساخته شده است.
مساجد تاریخی شیراز از جمله مسجد نصیرالملک، وکیل و مشیر به دلیل قرار گرفتن در بافت تاریخی شیراز و نزدیکی به حرم مطهر شاهچراغ (ع)، قابلیت مضاعفی برای قرار گرفتن در برنامه بازدیدهای گردشگران دارند.
مسجد تاریخی مشیر که با شماره ۹۱۱ در فهرست میراث ملی کشور ثبت شده، در محله سنگ سیاه واقع شده است.
روایتی از حال و روز مسجد تاریخی مشیر
روز گذشته در فضای مجازی تصویری از مسجد مشیر شیراز منتشر شد که نشان میداد ترکها و شکافهای ایجاد شده در دیوارها، تاق شبستان و سردر بنا، این مسجد تاریخی در در معرض تهدید و تخریب قرار داده است.
این تصاویر در برخی از رسانههای داخلی و خارجی نیز انعکاس یافت و مدعی شدند که شرایط استحکامی و حفاظتی آن بسیار خطرناک است.
این رسانهها همچنین ادعا کردند که مرمتهای غیراصولی ، دلیل آسیبهای برگشتناپذیر بر این بنای به جامانده از دوران قاجار است.
مرمت غیر کارشناسی در مسجد مشیر؛ «هرگز»
مسئول اماکن تاریخی و میراثی اداره کل اوقاف و امور خیریه فارس اما گفت: ” هرگز مرمت غیر کارشناسی در مسجد تاریخی مشیر انجام نشده است”.
محمدرضا اسفندی به خبرنگار ایرنا گفت: هنگامی که آسیبی در یکی از بناهای میراثی تحت نظر اوقاف و امور خیریه مشاهده شد، نخستین اقدام نامه نگاری با میراث فرهنگی است تا نظر کارشناسان در این ارتباط اخذ شود.
او ادامه داد: سپس بر اساس بررسیهای کارشناسان میراث فرهنگی و دستور کار طرح شده از سوی این منتخصصان اقدامات آغاز میشود و در طی فرآیند مرمت نیز میراث فرهنگی بر این اقدامات نظارت میکند.
بخشی از بنای مشیر و به طور کلی دیگر بناهای این منطقه، بر اثر فرونشست بافت قدیمی شیراز، آسیبهایی دیده است.
اسفندی با بیان اینکه هیچگونه مرمتی غیر از همین مسیر، انجام نمیشود، بیان کرد: بنابراین امکان مرمت غیر اصولی بناهای میراثی اوقاف کاملا رد میشود.
او همچنین از کارشناسان میراث فرهنگی برای پاسخ به موقع به مکاتبات و همکاری در رسیدگی و مرمت بناهای تاریخی میراث قدردانی کرد.
فرونشستها، بلای جان مسجد تاریخی مشیر
آنطور که مسئول اماکن تاریخی و میراثی اداره کل اوقاف و امور خیریه فارس گفت: فرونشستهای بافت تاریخی شیراز عامل ترکهایی است که در برخی از نقاط مسجد تاریخی مشیر نیز مشاهده میشود.
اسفندی افزود: بخشی از بنای مشیر و به طور کلی دیگر بناهای این منطقه، بر اثر فرونشست بافت قدیمی شیراز، آسیبهایی دیده است.
او توضیح داد: از آنجا که جرم دیوارهای بناهای بافت تاریخی شیراز از جمله بناهای تاریخی، عرض بالایی دارند که گاه تا ۱.۵ متر نیز میرسد، آثار فرونشست در آنها بیشتر نمودار میشود.
اسفندی ادامه داد: از سویی سطح داخلی دیوارها و نمای مسجد تاریخی مشیر از کاشیکاری ها و تزئینات ظریفی پوشانده شده، به همین دلیل ترکهای ایجاد شده به طور مشخص نشان داده میشود.
کارشناسان مشغول کارند
به مسئول اماکن تاریخی و میراثی اداره کل اوقاف و امور خیریه فارس، مسجد قاجاری مشیر رها نشده و چهار سال پیش نیز با دستور کار و نظارت میراث میراث فرهنگی یکبار کاشیکاری های ایوان مسجد پیاده، مرمت، استحکام بخشی و نصب شده است.
به عقیده اسفندی، با توجه به فرونشست شیراز، ترکهای ایجاد شده اجتناب ناپذیر بوده اما به دلیل استکام بالای بنا، احتمال تخریب مسجد بسیار بسیار ضعیف است.
او گفت: اکنون نیز کارشناسان در حال بررسی هستند تا مشخص شود در این شرایط و با وجود فرونشست بهترین اقدام کدام است.
کارشناسان میراث فرهنگی فارس به تازگی بررسیهای دقیقی را برای تدوین بهترین طرح مرمتی مسجد تاریخی مشیر در چند فاز مختلف آغاز کردهاند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: این مسجد تاریخی که از معماری خاص و برجستهای برخوردار است و آرایههای هنری ارزشمندی دارد، گاه در سالهای گذشته مورد بیمهری قرار گرفته و آسیبهایی نیز دیده است.
ثابت اقلیدی با اشاره به بازدید روز گذشته خود از مسجد مشیر که با همراهی کارشناسان میراثی انجام شده، اعلام کرد: کارشناسان در حال مطالعه و بررسی هستند و احتمالا تا یک ماه آینده، فرآیند انتخاب پیمانکار پروژه مرمتی این بنای تاریخی از طریق سامانه تدارکات دولت انجام میشود.
او گفت: در گام نخست، مرمتهای اضطراری بنا انجام میشود و در ادامه دیگر نیازهای مرمتی عملیاتی اجرایی خواهد شد.
۳۰ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای گام نخست مرمت مسجد تاریخی مشیر شیراز اختصاص یافته است.
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایعدستی فارس افزود: ۳۰ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای گام نخست مرمت مسجد تاریخی مشیر شیراز اختصاص یافته است.
ثابت اقلیدی ادامه داد: گام دوم، پس از مرمت، احیا و فعال کردن مسجد مشیر با ادارهکل اوقاف و امور خیریه فارس است، به گونه گونهای که از ظرفیت گردشگری این مسجد بیش از پیش استفاده شود.
او اظهار کرد: فعال شدن گردشگری در این مسجد تاریخی، از تهدید، تخریب و آسیب رسیدن به آن نیز جلوگیری میکند.
مسجد تاریخی مشیر از کاشیکاری های هنرمندانه ای برخوردار است که در نوع خود بینظیر است و علاوه بر اهمیت تاریخی آن و قابلیت گردشگری مذهبی، جاذبه چشم نوازی نیز برای گردشگران و هنردوستان شیرازی است.
منبع