به گزارش ایرنا از بلومبرگ، «گاوین گلاور» دادستان کل موریس روز یکشنبه در گفتوگو با رادیوی دولتی موریس اعلام کرد: خرسندیم که این مذاکرات منجر به تهیه یک سند نهایی شده و معاهده در شکل نهایی خود آماده امضاء است.
دولت جدید موریس به ریاست «ناوینچاندرا رامگولام»* نخست وزیر این کشور قصد بهبود شروط توافق را داشته و اعلام آماده شدن قرارداد نهایی برای امضا، در پی دور تازه مذاکرات بین موریس و انگلیس اعلام شده است. دو کشور هفته گذشته اعلام کرده بودند که «پیشرفت خوبی» در جریان مذاکرات به دست آمده است.
مذاکرات موریس و انگلیس در سال ۲۰۲۲ پس از تایید درخواست موریس برای حاکمیت بر جزایر چاگوس توسط «دیوان بینالمللی دادگستری» (ICJ) آغاز شد. پیش از آن نیز مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ درخواست موریس را تایید کرده بود. دولت انگلیس سرانجام در ماه اکتبر سال گذشته (مهر ۱۴۰۳) اعلام کرد که حاکمیت بر این مجمعالجزایر را به موریس واگذار خواهد کرد اما کنترل پایگاه نظامی مشترک انگلیس و آمریکا در جزیره «دیهگو گارسیا» بزرگترین جزیره این مجمعاالجزایر را بر اساس اجاره ۹۹ ساله حفظ خواهد کرد. این جزیره از دهه ۱۹۷۰ میلادی تا کنون محل استقرار یک پایگاه هوایی آمریکا و انگلیس بوده است.
دادستان کل موریس اوایل ماه ژانویه در سیزدهمین دور مذاکرات شرکت کرد و هفته گذشته بار دیگر به لندن رفت تا برخی مشکلات نهایی در مذاکرات را بر طرف سازد. هر چند جزئیات توافق دو کشور اعلام نشده است اما مشخص است که بخش اصلی توافق مربوط به ملبغ اجاره سالانه برای جزیره دیهگو گارسیا است که بنا به گزارش رسانههای موریس ممکن است در حدود ۱۱۰ میلیون دلار در سال باشد. راماگولام روز یکشنبه در گفتوگو با یک رسانه داخلی گفته بود که مبلغ اجاره «کمک قابل ملاحظهای» خواهد بود.
گلاور خاطرنشان کرد که توافق موریس و انگلیس قرار بود روز ۱۸ ژانویه (شنبه ۲۹ دی) به امضا برسد اما دولت انگلیس تصمیم گرفت تا بعد از شروع به کار دولت «دونالد ترامپ» در آمریکا صبر کند. به این ترتیب، دولت جدید آمریکا فرصت دارد تا این توافق را پیش از امضا مورد بررسی قرار دهد. دادستان کل موریس افزود: زمان امضای قرارداد بستگی به تصمیم دولتهای انگلیس و آمریکا خواهد داشت.
روزنامه «گاردین» انگلیس نیز گزارش داد که دولت انگلیس تاکید کرده پیش از امضای قرارداد با موریس، آینده پایگاه نظامی در جزیره دیهگو گارسیا باید توسط دولت آمریکا مورد بررسی قرار گیرد. لندن امضای قرارداد را به تعویق انداخته تا دولت ترامپ بتواند جزئیات قرارداد را بررسی کند. به نوشته گاردین، متحدان رئیس جمهوری جدید آمریکا از قرارداد انگلیس با موریس به علت تبعات آن برای پایگاه نظامی در جزیره راهبردی دیهگو گارسیا انتقاد کرده و ابراز نگرانی کردهاند که این مساله ممکن است موجب تقویت نفوذ چین در اقیانوس هند شود.
جزیره موریس در سال ۱۹۶۸ استقلال خود را از بریتانیا به دست آورد. در این کشور کوچک جزیرهای با وسعت بیش از ۲هزار کیلومتر مربع (در حدود سه برابر شهر تهران) که در ۲هزار کیلومتری سواحل شرقی آفریقا و ۹۰۰ کیلومتری شرق ماداگاسکار در اقیانوس هند واقع است، سال گذشته میلادی انتخابات برگزار شد و حزب «ائتلاف برای تغییر» (ADC) با کسب بیش از ۶۲ درصد آراء در انتخابات پارلمانی به یک پیروزی بزرگ رسید و ۶۰ کرسی از مجموع ۶۲ کرسی مجلس ملی را به دست آورد. رامگولام که پیش از این نیز سه دوره نخست وزیر بوده برای چهارمین دوره به نخست وزیری رسید. رامگولام پسر «سیووساگور رامگولام» است که استقلال موریس را رهبری کرده بود.
* Navinchandra Ramgoolam
منبع