به گزارش خبرنگار ایرنا، حمام میرزا رسول مهاباد که به موزه مردم شناسی نیز معروف شده در مرکز شهر و در میان انبوهی از خیابان، بنای ساختمان، رودخانه و پل نهفته است.
حمام میرزا رسول یکی از این بناهای ارزشمند است که در اواخر عهد صفوی در قلب تجاری مهاباد در نزدیکی مسجد سوور و در جوار کاروانسرای معروف سیمون، آسیاب آرد و بازار این شهر، توسط میرزا رسول احداث شده است.
میرزا رسول یکی از متنفذین این شهر بوده که بنای حمام بزرگ شهر و همچنین پل ارتباطی در منطقه میاندوآب و چندین بنای دیگر را ساخته است.
در دوران اسلامی مسجد جامع مهمترین بنای هر شهر محسوب میشد و معمولا در کنار مسجد جامع و بازار اصلی حمامهای بزرگی احداث میکردند؛ این حمام در دوره اسلامی نماد پویایی هر شهری بود و حمام میرزا رسول با قرار گیری در بین کاروانسرای مشهور سیمون، تاریکه بازار و مرکز حکومت شهر موقعیتی منحصر به فرد داشته است.
تا قبل از ورود مدرنیته، راستههای منتهی به حمام میرزا رسول بافت قدیمی خود را حفظ کرده بود؛ راسته خواروبارفروشان، پارچه فروشان، توتونفروشان، کاروانسرا، چرم دوزان و پالان دوزان، تا چند دهه قبل در جوار این حمام فعالیت میکرد.
از منظر معماری پوشش این حمام طاق گنبدی بوده که دارای ۲ گنبد بزرگ و سه گنبد کوچک است.
مصالح بکار رفته در آن نیز همانند اغلب معماری دوران خود از خشت قرمز، سنگهای محلی و ملات گچ و سوخت آن نیز از مواد آلی منطقه تهیه و آب آن نیز از قنات تأمین میشده است.
حمام میرزا رسول در ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۸۴۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است؛ انتخاب یک بنای تاریخی به عنوان موزه مردم شناسی از ابتکارهای جالب میراث فرهنگی این شهرستان بوده که هم به حفظ این بنا کمک میکند و هم محلی برای نگهداری آثار تاریخی و باستانی این شهرستان است.
پس از آن و در سال ۱۳۸۸ حمام میرزا رسول به موزه مردم شناسی تبدیل و بیش از هزار شیء و اثر تاریخی در آن به نمایش گذاشته شده است.
این موزه ۲ چیز را در ذهن آدمی زنده می سازد، یکی خود حمام و کاربردهای آن در زندگی مردم، دوم ابزار و وسایلی که از زندگی مردم به چشم میخورد.
وجود پیکرههایی در چنین فضایی که یادآور حمام کردن به شیوە سنتی، مشت و مال و حجامت کردن را نمایش میدهد، بخشی از فضای موزه را به خود اختصاص داده است.
در بخشی دیگر از فضای حمام، پوششهای محلی مردم منطقه، مراسم حنابندان عروسیها، وسایل و ابزار آلات مورد استفاده در زندگی روزمره به نمایش گذاشته شده که بیشتر آنها توسط مردم فرهنگ دوست مهاباد به موزه اهدا گردیده است.
قسمتهای دیگری از موزه انواع ابزارآلات و ادوات مورد استفاده قدیمی در مشاغل مختلف کشاورزی، آهنگری، طبابت، پخت نان، سفالگری و مسگری و حتی ریسندگی و رنگرزی وجود دارد.
همچنین انواع ظروف سفالی، مسی و مفرغی و انواع سکههای قدیمی که در این مناطق معمول بوده و امر داد و ستد با آنها صورت میگرفت و نام حاکمان دوران خود را به یادگار دارد، دیده میشود.
این حمام تاریخی و موزه مردم شناسی مهاباد در خیابان سیدنظام که در زمان صفویه مرکز شهر بوده و هم اکنون نیز جزء بافت قدیمی شهر مهاباد محسوب می شود، واقع شده است.
به گزارش ایرنا، آذربایجان غربی دارای بیش از یک هزار و ۸۰۰ اثر تاریخی ثبت ملی و جهانی است که از این میان قره کلیسای چالدران، تخت سلیمان تکاب، آیین مذهبی قره کلیسای چالدران ،کاروانسرای شاه عباسی خوی و کلیسای زور ماکو در فهرست آثار ثبت شده جهانی قرار دارد.
منبع