توجه به دانش ایرانی، برپایی نشست وزیران فرهنگ و مقامات کریدور در کازان‌فروم ۲۰۲۵

دبیرخانه این مجمع بین المللی در گزارشی از ابعاد این رویداد که نسخه ای از آن در اختیار دفتر ایرنا در مسکو قرار گرفت، افزود: در چارچوب این مجمع، یک نشست تخصصی جداگانه با عنوان «روسیه – ایران: بومی‌سازی تولید توربین‌های گازی» با مشارکت وزارت انرژی فدراسیون روسیه برنامه‌ریزی شده است.
بنا بر این گزارش، کازان فروم، اصلی‌ترین چارچوب تعامل تجاری روسیه با کشورهای جهان اسلام محسوب می‌شود.
دبیرخانه شانزدهمین مجمع بین‌المللی اقتصادی روسیه – جهان اسلام افزوده است: گردش کالا بین روسیه و کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در سال ۲۰۲۴ میلادی ۳۰ درصد افزایش یافته است.
در این گزارش آمده است: یکی از موضوعات کلیدی برای شرکتکنندگان، همکاری مسکو و تهران است، به ویژه آنکه ایران و روسیه نقاط مشترک فراوانی دارند و بسترهای مناسبی برای گسترش همکاریها میان آنها وجود دارد.
در این گزارش آمده است: حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال ۲۰۲۴ میلادی پس از پیوستن به گروه بریکس، بر اساس برآوردهای اولیه ۱۷ درصد رشد یافته و به چهار میلیارد دلار رسیده است.

فرصت‌های جدید همکاری ایران و روسیه در آینده نزدیک
دبیرخانه کازان‌فروم در ادامه به فرصت‌های جدید همکاری تهران و مسکو به شرح زیر پرداخته است:

۱. امضای توافقنامه «همکاری استراتژیک جامع» با روسیه در ژانویه ۲۰۲۵ میلادی که افزایش حجم تجارت دوجانبه، پروژه‌های مشترک در حوزه انرژی و توسعه کریدور حمل‌ونقل «شمال-جنوب» را پیش‌بینی می‌کند.

۲. تکمیل کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل «شمال-جنوب» که از بندر سن‌پترزبورگ تا بمبئی هند امتداد خواهد یافت. با راه‌اندازی کامل این کریدور، ایران به کانون ترانزیتی مهمی در مسیر اروپا به آسیا تبدیل شده و امکان استفاده بیشتر از بنادر خود در خلیج فارس را خواهد یافت. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که این پروژه موجب افزایش چشمگیر حجم گردش ترانزیتی و رونق تجارت دریایی در کشور شود.

۳. اجرای بزرگترین پروژه مشترک با روسیه – ساخت نیروگاه اتمی «بوشهر» در جنوب ایران. راه‌اندازی واحدهای دوم و سوم این نیروگاه در سال ۲۰۲۵ و ۲۰۲۷ میلادی برنامه‌ریزی شده است.

۴. آغاز برنامه‌ریزی شده صادرات گاز از روسیه. تا فوریه ۲۰۲۵ میلادی؛ مسیر خط لوله گاز از روسیه به ایران از طریق جمهوری آذربایجان تعیین شده و مذاکرات برای تعیین قیمت نهایی در مراحل پایانی است. قبلا ایران اعلام کرده بود که همراه با روسیه، ترکمنستان و قطر، تلاش دارد هاب گازی در جنوب کشور ایجاد کند.

۵. مشارکت در طرح تأمین مالی شراکتی در روسیه. از پاییز۲۰۲۳ میلادی، در چهار منطقه روسیه این طرح آزمایش می‌شود و سازوکار جدیدی برای جذب سرمایهگذاری از کشورهای اسلامی در حال شکل‌گیری است. ایران علاقه ویژه‌ای به توسعه روابط با کسب‌وکارهای روسی و بازار جدید مالی اسلامی نشان داده است. رستم مینیخانوف، رئیس جمهوری تاتارستان (منطقه‌ از فدراسیون روسیه که در این آزمایش مشارکت دارد) و رئیس گروه دیدگاه استراتژیک «روسیه – جهان اسلام»، در نشست کازان‌فروم در اردبیبهشت ۱۴۰۳ اعلام کرد: «شرکت تامین مالی اسلامی میراث – شرکت تابعه میربیزینس بانک که سهام آن متعلق به بانک ملی ایران است – در تاتارستان فعالیت می‌کند. این اولین عضو خارجی در این پروژه آزمایشی است.
«میر بیزینس بانک» از آغاز آزمایش روسیه در توسعه مالی اسلامی در تاتارستان و روسیه نقش مهمی ایفا کرده است. بنیانگذار و تنها سهامدار این بانک، بانک ملی ایران که به بانک دولتی اصلی ایران و بزرگترین بانک خاورمیانه حساب می‌آید. از سال ۲۰۲۳ میلادی، یک دفتر بانکی حلال در کازان فعالیت می‌کند که خدمات مبتنی بر «مرابحه» و «مضاربه» ارائه می‌دهد.

۶. ازسرگیری پروازهای مستقیم تهران-کازان که در فوریه ۲۰۲۵ میلادی مورد بحث طرفین قرار گرفت. داوود میرزاخانی، سرکنسول ایران در کازان اعلام کرد: «در آینده نزدیک همه چیز موفقیت‌آمیز خواهد بود». این پروازها به توسعه گردشگری و تجارت بین ایران و تاتارستان کمک خواهد کرد. بر این اساس، حوزه‌های کلیدی همکاری: صنایع کشاورزی، پتروشیمی و انرژی خواهد بود.

۷. امکان حذف روادید. در ژانویه ۲۰۲۵، روسیه و ایران در سطح رؤسای جمهور گام‌های لازم برای اجرای این طرح را بررسی کردند. در حال حاضر، اتباع دو کشور می‌توانند در قالب گروه‌های پنج تا ۵۰ نفره توریستی بدون ویزا تردد کنند. بیش از ۳۰۰ آژانس روسی و ۲۰۰ آژانس ایرانی اجازه برای سازماندهی این تورها دارند.

کازان فروم ۲۰۲۴
در کازان فروم ۲۰۲۴ (که اردیبهشت ۱۴۰۳ برگزار شد) بیش از ۲۰ هزار شرکت‌کننده حضور یافتند که از این تعداد، ۱۱ هزار و ۹۷۸ نفر از ۸۷ کشور جهان، شامل ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC)، در برنامه‌های تجاری شرکت کردند.
بنا بر این گزارش، بیش از ۴۰ هیأت دیپلماتیک از کشورهای اروپا، آسیا و آفریقا در این رویداد حاضر شدند. حدود ۱۸۰ برنامه در چارچوب این مجمع برگزار شد که نتیجه آن امضای ۱۲۰ توافقنامه بود. شرکت‌کنندگان این مجمع، کارشناسان برجسته از جهان اسلام را در بر می‌گیرند، از جمله، نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی، هیأت‌های دیپلماتیک، علمای اسلامی، نهادهای دولتی، مؤسسات مالی، شرکت‌های بزرگ بین‌المللی، نمایندگان پارلمانها، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان، و مدیران مؤسسه‌های رسانه‌ای و رسانه‌ها.
هدف مجمع اقتصادی بین‌المللی روسیه – جهان اسلام، تقویت روابط تجاری-اقتصادی، علمی-فناوری، آموزشی، اجتماعی و فرهنگی بین فدراسیون روسیه و کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی است.

کازان فروم ۲۰۲۵
در رویداد اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ این مجمع، بیش از ۱۰۰ نشست و رویداد با موضوعات زیر برگزار خواهد شد، از جمله: همکاری بین‌المللی، کسب‌وکار، مالی اسلامی و صنعت حلال، حمل‌ونقل و لجستیک، علم و فناوری، فناوری اطلاعات، صنعت، ساخت‌وساز، پزشکی، آموزش، گردشگری، فرهنگ، صنعت رسانه و غیره.

میزبانی از وزیران فرهنگ کشورهای اسلامی
یکی از رویدادهای اصلی «کازان‌فروم ۲۰۲۵»، نخستین مجمع وزرای فرهنگ کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) در تاریخ روسیه خواهد بود. این رویداد در شهر کازان برگزار می‌شود که به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال ۲۰۲۶ میلادی انتخاب شده است – تصمیمی که در فوریه ۲۰۲۵ میلادی توسط وزرای فرهنگ کشورهای سازمان همکاری اسلامی در شهر جده اتخاذ شد.
رویداد مهم دیگر در برنامه رسمی این مجمع، کنفرانس بین‌المللی سالانه با موضوع «مالی و سرمایه‌گذاری اسلامی: تسهیل توسعه پایدار و مشارکت جهانی» است که آن نیز برای اولین بار در روسیه برگزار می‌شود.

نشست وزیران حمل و نقل کشورهای مشارکت کننده در کریدور شمال – جنوب
بنا بر این گزارش،‌ همزمان با شانزدهمین مجمع اقتصادی روسیه – جهان اسلام،‌ نشست وزرای حمل‌ونقل کشورهای شرکت‌کننده و توافق‌نامه کریدور حمل و نقل بین‌المللی «شمال – جنوب»، کنفرانس توسعه پتانسیل لجستیکی حمل‌ونقل کشورهای شرکت‌کننده، دومین نمایشگاه بین‌المللی املاک، کنفرانس بین‌المللی اتاق‌های بازرگانی و صنایع، نمایشگاه حلال، جشنواره مد اسلامی،مسابقه بین‌المللی آشپزهای جوان کشورهای اسلامی، و همچنین رویدادها و جلسات ویژه‌ای برای رسانه‌ها برگزار خواهد شد.
در چارچوب برنامه کسب‌وکار این فوروم همواره توجه ویژه‌ای به مسائل کسب‌وکار، سرمایه‌گذاری و روابط تجاری-اقتصادی بین مناطق فدراسیون روسیه و کشورهای جهان اسلام معطوف می‌شود.
این مجمع به عنوان یک بستر مؤثر برای امضای توافق‌نامه‌ها، برقراری ارتباطات واقعی که به تحقق پروژه‌های مشترک، افتتاح تولیدات جدید و تبادل علمی-فنی در زمینه‌های مختلف کمک می‌کند، شناخته شده است. چنین همکاری‌ متقابلاً سودمند بوده و کاملاً با شعار مجمع «اعتماد و همکاری» همخوانی دارد.»
این سخنان را طالعیا میّنولینا، دبیر کمیته سازماندهی جمهوری تاتارستان برای آماده‌سازی و برگزاری سالانه مجمع بین‌المللی اقتصادی روسیه – جهان اسلام بیان کرد.