شاید این مطالب برایتان مفید باشد
به گزارش ایرنا، کبد عضوی در بدن است که در سمت راست و بالای شکم قرار دارد و بزرگترین عضو داخلی بدن انسان به شمار می رود که وظایف اصلی آن، حذف سموم و پردازش مواد مغذی است.
بیماری کبد چرب به دلیل تجمع چربی اضافی در سلول های کبدی رخ می دهد، طبیعی است که این عضو، حاوی مقداری چربی باشد، اما اگر میزان آن بیش از ۱۰ درصد وزن کبد را تشکیل دهد، فرد دچار کبد چرب شده و ممکن است به عوارض جدی‌تری دچار شود.
این بیماری ممکن است هیچ آسیبی هم ایجاد نکند اما گاهی اوقات چربی اضافی به التهاب کبد منجر می شود، این بیماری که «استئاتوهپاتیت» نام دارد باعث آسیب کبدی می شود.
طبق آمارهای ارائه شده، متاسفانه در سال های اخیر از هر سه ایرانی یک نفر درگیر کبد چرب است و تقریبا ۳۰ تا ۴۰ درصد مردم مبتلا به این بیماری هستند.
متاسفانه شیوع این بیماری به شدت بالا رفته و حتی سه برابر شده و به سنین نوجوانی رسوخ کرده که اصلی‌ترین دلیل آن از نظر کارشناسان امر نداشتن سبک زندگی سالم است.
با توجه به اهمیت این موضوع خبرنگار ایرنا با سعیده محمدی سرپرست واحد بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زنجان گفت و گو کرده است.
ایرنا: کبد چرب به چند دسته تقسیم می شود؟
نوع یک، ساده‌ترین نوع کبد چرب است که دلیل آن خوردن مواد غذایی ناسالم است البته این سطح با افزایش فعالیت‌های روزانه و تغذیه سالم کاملا برطرف می‌شود.
نوع دوم کبد چرب، در این حالت وضعیت بیمار کمی سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌شود و این سطح از کبد چرب، رژیم غذایی خاص خود را دارد.
نوع سوم تنها با بهبود سبک زندگی قابل درمان است، ورزش، تغذیه مناسب (کاهش مصرف انواع گوشت، غذاهای آماده، چربی‌ها و غذاهای چرب) کاهش استرس و دیگر موارد را شامل می شود، البته این هشداری است برای افراد دارای کبد چرب سطح یک و دو که در درمان بیماری خود سهل انگاری می‌کنند.
نوع چهار کبد چرب که به سیروز کبدی معروف است و در صورت اقدام نکردن برای بهبود بیماری، پیوند کبد باید انجام شد.
ایرنا: معمولا علت بیماری کبد چرب چیست؟
خوردن کالری اضافی باعث تجمع چربی در کبد می شود، هنگامی که کبد چربی ها را به طور معمول پردازش و تجزیه نمی کند، چربی بیش از حد انباشته می شود.
افراد در صورت داشتن شرایط خاص دیگر مانند چاقی، دیابت یا تری گلیسیرید بالا شرایط ابتلا به کبد چرب را دارند.
شایعترین علت کبد چرب به چاق بودن یا اضافه وزن به خصوص در ناحیه شکم (شکم)،ابتلا به دیابت نوع دو یا مقاومت به انسولین، داشتن کلسترول خون یا تری گلیسیرید بالا و نوشیدن الکل زیاد بر می گردد.
ایرنا: کبد چرب چگونه درمان می شود؟
هیچ دارویی برای درمان بیماری کبد چرب وجود ندارد اما مدیریت آن شامل ایجاد تغییراتی در سبک زندگی است که می تواند شرایط این بیماری را بهبود ببخشد و حتی آن را معکوس کند.
برای ابتلا نشدن به کبد چرب توصیه می شود که از یک رژیم غذایی سالم پیروی کرده و از مصرف شکر پرهیز شود.
برای کاهش وزن هم باید به طور منظم ورزش کرد علاوه بر آن قند خون خود را کنترل نمود و از داروهایی که می تواند بر کبد تأثیر بگذارد اجتناب کرد.
نکته مهم اینکه کاهش وزن به عنوان عامل مهمی برای بهبود پیشرفت و علائم کبد چرب شناسایی است، بهترین راه برای کاهش وزن و حفظ آن، برداشتن گام های کوچک به سمت هدف خود در طول زمان است، رژیم های روزه دار و شدید اغلب ناپایدار هستند و می تواند برای کبد سخت باشد.
تحقیقات انجام شده نشان می دهد که رژیم مدیترانه ای ممکن است به کاهش چربی کبد حتی بدون کاهش وزن کمک کند، این نوع رژیم غذایی همچنین به کاهش شرایطی که معمولا با کبد چرب غیر الکلی مرتبط است، از جمله کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع دو کمک می کند.
این برنامه غذایی بر روی انواع غذاهای گیاهی و چربی های سالم تمرکز دارد و باید از انواع میوه ها و سبزیجات شامل انواع توت ها، سیب، پرتقال، موز، انجیر، خربزه، سبزی های برگ دار، کلم، بروکلی، فلفل ها،سیب زمینی، هویج، کدو حلوایی، خیار، بادمجان، گوجه فرنگی، انواع حبوبات (لوبیا، نخود فرنگی و عدس) و چربی های سالم از روغن های سالم مانند روغن زیتون استفاده شود.
غلظت بالای چربی های سالم را می توان در مواردی از قبیل آجیل،دانه های زیتون، ماهی و گوشت بدون چربی، تخم مرغ و مرغ بدون چربی، مانند مرغ بدون پوست و بوقلمون و غلات کامل جستجو کرد.
ایرنا: بی تحرکی چه نقشی در بروز ابتلا به کبد چرب دارد؟
طبق تحقیقات انجام شده، کبد چرب اغلب با سبک زندگی و بی تحرکی همراه است علاوه بر این، بی تحرکی به سایر شرایط مرتبط با کبد چرب از جمله بیماری قلبی، دیابت نوع دو و چاقی کمک می کند.
فعالیت بدنی در زمان ابتلا به بیماری کبد چرب مهم است و باید طی پنج روز در هفته ۳۰ دقیقه پیاده روی سریع انجام شود و یا حتی می توان آن را به دو پیاده روی سریع ۱۵ دقیقه ای طی پنج روز در هفته تقسیم کرد.
برای شروع ورزش باید تلاش کرد فعالیت بدنی متوسط را در برنامه روزانه خود گنجاند که این کار می تواند به اشکال مختلفی اجرا شود.
ایرنا: برای ابتلا نشدن به این بیماری از چه مواد مضری باید اجتناب کرد؟
باید از مصرف غذاهای حاوی قندهای اضافه،قندهای رژیمی مانند فروکتوز و ساکارز دوری کرد چرا که این قندها می توانند در طول زمان به تجمع چربی در کبد کمک کنند.
مقصران اصلی هم شامل غذاهای فرآوری شده در فروشگاه ها و مراکز تجاری هستند مانند محصولات پخته شده از قبیل کیک، کلوچه، دونات، شیرینی، آب نبات، بستنی، غلات قندی، نوشابه های گازدار، نوشیدنی های انرژی زا، محصولات لبنی شیرین شده مانند ماست های طعم دار و همچنین سایر قندهایی که به طور معمول به محصولات غذایی اضافه می شوند از قبیل نیشکر، شربت ذرت با فروکتوز بالا، شیرین کننده ذرت،کنسانتره آب میوه، عسل، ملاس و شربت.
راه دیگر برای تشخیص میزان قند موجود در یک ماده غذایی این است که برچسب حقایق تغذیه ای را مطالعه کرده و به تعداد گرم شکری که در یک وعده غذایی برای آن غذا وجود دارد نگاه کرد که هر چه کمتر باشد بهتر است.
طبق تحقیقات، کبد چرب می تواند مدیریت کلسترول را به تنهایی برای بدن دشوارتر کند و این موضوع می تواند کبد چرب را بدتر کرده و خطر بیماری قلبی را افزایش دهد.
برای کمک به مدیریت کلسترول و درمان کبد چرب، مصرف انواع خاصی از چربی ها باید محدود شود، این چربی ها شامل چربی های اشباع شده ( گوشت قرمز و محصولات لبنی پرچرب)، چربی های ترانس( محصولات پخته شده، فرآوری شده، کراکرها و غذاهای سرخ شده) است.
بسیاری از تغییرات سبک زندگی از جمله کاهش وزن، فعال ماندن و اتخاذ یک رژیم غذایی مدیترانه ای می تواند در مدیریت کلسترول کمک کند البته ممکن است پزشک هم برای کلسترول بالا دارو تجویز کند.
در خصوص نقش گیاهان دارویی هم باید گفت که بررسی مطالعات منابع معتبر در سال ۲۰۱۸، گیاهان و ادویه‌های خاصی را شناسایی کرد که به عنوان درمان کبد چرب استفاده شده‌اند.
ترکیباتی که زردچوبه، چای سبز، زنجبیل، سیر، دارچین، کاسنی و شاهتره دارند اثرات مثبتی بر سلامت کبد برجا گذاشته اند البته باید توجه داشت که این مواد درمان های پزشکی تایید شده برای کبد چرب نیستند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، بنابراین قبل از مصرف هرگونه گیاه و مکمل برای کبد چرب باید با پزشک مشورت شود.
منبع
