به گزارش ایرنا، پس از هفتهها و ماههایی که تصور میشد درگیریهای اوکراین یا فلسطین، موضوعات بینالمللی مورد تمرکز دولت جدید آمریکا باشد، آمریکای لاتین به عنوان نخستین مقصد تور «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه جدید این کشور انتخاب شده است.
بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا، تور روبیو از امروز شنبه (یکم فوریه/ ۱۳ بهمن) با سفر به پاناما آغاز میشود و تا ششم فوریه (پنجشنبه/ ۱۸ بهمن) با سفر به کشورهای السالوادور، کاستاریکا، گواتمالا و جمهوری دومینیکن ادامه خواهد داشت.
طبق این بیانیه، ارتقای همکاری برای جلوگیری از مهاجرت غیر قانونی گسترده و مبارزه با سازمانهای جنایتکار فراملی و قاچاقچیان مواد مخدر، اهداف این تور عنوان شدهاند.
روبیو ۵۳ ساله، کوباییالاصل و سناتور سابق فلوریدا، اولین مقام ارشد منصوب شده توسط «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا است که به موجب موضعگیریهای مداخلهجویانه خود در قبال آمریکای لاتین و خصومت با چین و ایران و کوبا و ونزوئلا، به شاهین سیاست خارجی معروف است.
وی که به تازگی از طرح ترامپ برای خرید گرینلند دفاع کرده و اطمینان داده بود که اظهارات ترامپ در این مورد «شوخی نیست»، تحقق خواسته رئیسجمهوری آمریکا را نه صرفا موضوع «تملک زمین» بلکه مسالهای مرتبط با «منافع ملی» ارزیابی کرد که «باید حل شود». به این ترتیب، هدف از تور آمریکای لاتین او نیز بر هموار کردن مسیر تحقق شعارهای انتخاباتی ترامپ برای اجرای اخراجهای دستهجمعی گسترده وعده داده شده متمرکز است.
ترامپ حتی اعلام کرده که اجازه نخواهد داد تا مراکز بازداشت مهاجران در داخل مرزهای ایالات متحده باقی بمانند؛ گوانتانامو و السالوادور پیشتر برای این هدف مکانیابی شدهاند.
فراتر از موضوع مهاجرت، تور مارکو روبیو نگرانی بزرگتری را ایجاد کرده است؛ کانال پاناما و چشمداشت ترامپ برای تصرف دوباره این آبراهه کلیدی که به یک وضعیت غیرمنتظره در منطقه منجر شده است.
دستکم در دو دهه گذشته هیچکس تصور نمیکرد موضوع بازگرداندن کنترل کانال پاناما به آمریکا بر سر زبانها بیفتد اما ترامپ پس از پیروزی در انتخابات، به طرز حیرتانگیزی این موضوع را مطرح کرده و اِبایی از زیر پا گذاشتن حق حاکمیت این کشور ندارد.
تهدیدهای ترامپ بر سر این کانال، خشم پاناماییها را به دنبال داشته است؛ مردمی که تهدید دوباره از سوی قدرتی را شاهد هستند که حمله از سوی آمریکا در حافظه تاریخیشان ثبت شده است.
در سال ۱۹۸۹، ایالات متحده آخرین حمله به آمریکای لاتین را در پاناما انجام داد. این رویداد یک مداخله نظامی برقآسا بود که اساساً با هیچ مقاومتی مواجه نشد. پاناماییها به یاد دارند که به دلیل برتری نظامی آمریکا، راهی برای رقابت با ابزارهای مسلحانه یا به شیوههای خشونتآمیز نداشتند.
در سال ۱۹۷۷، «عمر توریخوس» (Omar Torrijos) رهبر سیاسی وقت پاناما و «جیمی کارتر» رئیسجمهوری وقت آمریکا، «توافقنامه توریخوس-کارتر» را امضا کردند که به موجب آن واشنگتن متعهد شد که کنترل کانال را به پاناما منتقل کند. این کانال از سال ۱۹۹۹ توسط کشور پاناما و «اداره کانال پاناما» (ACP) مدیریت میشود.
«خوسه مولینو» رئیسجمهوری پاناما که به طور قاطعانه مواضع ترامپ را رد کرده و اطمینان داده است «کانال متعلق به پاناما است و خواهد ماند»، احتمال گفتوگو با روبیو بر سر کانال را رد کرده است.
پاناما همچنین در موضوع مهاجرت بسیار کلیدی است زیرا جنگل «دارینِ» به عنوان گذرگاهی کلیدی برای همه جریانهای مهاجرتی که از آمریکای جنوبی میآیند، در داخل مرزهای این کشور قرار دارد.
تردیدی وجود ندارد که در این نخستین تور، مهارتهای مذاکره روبیو مورد آزمایش قرار خواهند گرفت. اهداف سفر روبیو بیانگر این واقعیت است که وی موضوعی بیش از همسویی ایدئولوژیک با منطقه و تقویت روابط با دولتهای جناح راست نزدیک به واشنگتن را دنبال میکند؛ هدف این دیپلمات آمریکایی، انجام اقدامات و زمینهسازیها برای حلوفصل معضل مهاجرت به عنوان یک مساله داخلی مورد توجه ترامپ است.
اینکه وزیر امور خارجه آمریکا تا چه اندازه با دست پر به خانه بازگردد، محل ابهام است اما تردیدی وجود ندارد که رویکرد سختگیرانهتر دولت ترامپ علیه آمریکای لاتین، پیامدهای منفی برای کاخ سفید به همراه خواهد داشت.
حضور و نقشآفرینی برزیل در گروه «بریکس»، گسترش همکاریهای مکزیک با اروپا، نزدیکی روابط ونزوئلا با چین و روسیه و درگیری دیپلمایتک و واکنشهای شدید دولتهای برزیل و کلمبیا علیه آمریکا بر سر شیوه «تحقیرآمیز» انتقال مهاجران غیر قانونی نشان میدهند که رویکردهای قلدرمآبانه دولت ترامپ و شخص این سیاستمدار جمهوریخواه برای نیل به اهداف مورد نظر کاخ سفید کارساز نخواهند بود.
منبع